Nutuk Kitabının Özeti

NUTUK KİTABININ ÖZETİ

[Resimleri görebilmek için üye olun veya giriş yapın.]


KİTABIN ADI : NUTUK
KİTABIN YAZARI : PROF. DR. İHSAN GÜNEŞ
YAYINEVİ VE ADRESİ : KÜLTÜR BAKANLIĞI - ANKARA
KİTABIN BASIM TARİHİ : 1998


Nutuk
yeni Türkiye devletinin yazılan ilk tarihidir. Yazarı Mustafa Kemal
Atatürk’tür. Yaptığı tarihi gelecekteki Türk insanına tanıtabilmek
amacıyla bu kitabı kaleme almıştır.
Nutuk: Atatürk tarafından
kurulan Cumhuriyet Halk Partisinin 15-20 Ekim tarihleri arasında Ankara
da toplanan İkinci Kongresinde okunmuştur. Konuşma otuz altı buçuk saat
sürmüştür.
Nutuk 1919’dan başlayarak 1927 ye kadar olan tarih dilimini incelemektedir. Bu dönem üç bölümde ele alınmıştır.
1. Kuva-i Milliye (Ulusal güçler) Dönemi
Nutukta
yeni Türkiye Devletinin kuruluşu anlatılmaktadır. Yeni Türk devletinin
kurulmasındaki maksat da şu şekilde açıklanmıştır: Türk ulusunun onurlu
ve şerefli bir ulus olarak yaşamasıdır. Bu da tam bağımsız olmakla
sağlanabilir. “Ne kadar zengin olursa olsun, bağımsızlıktan yoksun bir
ulus uygar insanlık karşısında uşak durumunda kalmaktan ileriye
gidemez.” demiştir ve Mustafa Kemal Atatürk şu sözleri söylemiştir
“Türkün onuru, kendine güveni ve yetenekleri çok yüksektir. Böyle bir
ulus tutsak yaşamaktansa yok olsun daha iyidir.” Diyerek kurtuluş
isteyenlerin parolasının “Ya bağımsızlık ya ölüm olduğunu “
söylemiştir.
Burada devlet kurmanın zorlukları görülmektedir.
Atatürk Samsun’a çıktığı anda ülkenin genel durumu; Osmanlı Devletinin
içinde bulunduğu topluluk savaşta yenilmiş Osmanlı Ordusu zedelenmiş,
koşulları ağır bir ateşkes imzalanmış, ulus yorgun ve bitkin bir
durumda, ulusu ve ülkeyi savaşa sürükleyenler yurttan kaçmış, padişah
ve halife soysuzlaşmış, kendini ve tahtını koruyacak alçakça önlemler
araştırmakta, hükümet yüzsüz, onursuz, korkak, ordunun elinden
silahları ve cephanesi alınmış ve alınmakta, yurdun dört bir yanındaki
topluluklar devletin bir an önce çökmesine çaba harcıyorlardı. Bu
şekilde açıkladıktan sonra ulus egemenliğine dayanan kayıtsız şartsız
yeni bir devleti kurmak için izlediği politikayı, karşılaştığı
güçlükleri bunalımları ve çatışmaları anlatmaktadır. Bu haliyle Nutuk,
sömürgeci devletlerin altında yaşayan uluslara kurtuluş yolunu gösteren
bir yapıt özelliği taşımaktadır.
2. Türkiye Büyük Millet Meclisi Dönemi:
Türkiye
Büyük Millet Meclisi 23 Nisan 1920’de açılmış ve o günden sonra tüm
askeri ve sivil makamların ulusun başvuracağı en yüce katın Meclis
olacağını halkına bildirmiş ve Meclis, Mustafa Kemal Atatürk’ün açık ve
gizli oturumlardaki bir iki gün süren açıklamaları ve konuşmalarından
sonra Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanı seçmiştir.
3. Cumhuriyet Dönemi :
Atatürk,
İsmet Paşa ile birlikte bir yasa tasarısı hazırladı. Bu tasarıdaki 20
Ocak 1921 tarihli anayasanın devlet biçimini saptar maddelerini
değiştirerek birinci maddenin sonuna “Türkiye Devletinin Hükümet biçimi
Cumhuriyettir” cümlesini ekleyerek maddeyi değiştirmiştir ve yapılan
Meclis toplantısında Anayasanın Değiştirilmesi ile ilgili maddenin
görüşülmesi kabul edildi. Toplantı sonunda yasa birçok milletvekilinin
“Yaşasın Cumhuriyet” söylemleri ile kabul edildi ve böylece 29 Ekim
1923’te Cumhuriyet ilan edilmiş oldu. Daha sonra Cumhurbaşkanlığı
seçimine geçildi. Oylamada Mustafa Kemal Atatürk toplantıya katılan yüz
elli sekiz kişinin tümünün oylarını alarak Cumhurbaşkanı seçildi.
Nutuk
sömürge ulusların bağımsızlıklarını kazanmaya yardımcı olacak bir
program niteliğindedir. Bu eser okunduğunda Türk kurtuluş savaşının bir
askeri savaş olduğu kadar bir düşünce savaşı da olduğu görülmektedir.
Nutuk,
Mustafa Kemal Atatürk’ün halkına verdiği bir hesap pusulasıdır. Çünkü
ulusal kurtuluş savaşı boyunca o halkıyla birlikte olmuştu ve halkına
“Hayat demek savaş ve çarpışma demektir. Hayatta başarı yüzde yüz
savaşta, başarı kazanmakla elde edilebilir. Bu da manevi ve maddi güce
dayanır. İnsanların uğraştığı tüm sorunlar, karşılaştığı tüm
tehlikeler, elde ettiği başarılar toplumca yapılan genel savaşın
dalgaları içinde doğar.” Sözlerini söylemiş ve halkından can istemiş,
halk seve seve vermiş, mal istemiş, halk seve seve vermiştir. Bunlar
nerede, nasıl, niçin, harcanmış ? Nutuk halkın kafasındaki bu sorulara
da açıklık getirmiştir.
Türk halkından alınan canın ve malın ülkenin
işgalinden, ulusun kölelikten kurtularak onurlu, bağımsız, çağdaş bir
devlet ve toplum olarak yaşaması için harcandığını belgeleriyle
açıklamaktadır. Atatürk bu eserinde, ulusal varlığı sona ermiş sayılan
büyük bir ulusun bağımsızlığını nasıl kazandığını, bilim ve tekniğin en
son ilkelerine dayanan ulusal ve çağdaş bir devleti nasıl kurduğunu
anlatmaya çalışmış ve Türk gençliğine bıraktığı kutsal armağanı şu
sözlerle noktalamıştır;“ Bu uzun ve ayrıntılı sözlerim tarihe mal olmuş
bir devrin öyküsüdür, burada ulusum için ve yarınki çocuklarımız için
dikkat ve uyanıklık sağlayabilecek kimi noktaları belirtmiş isem
kendimi mutlu sayacağım” demiş. Nutuk, yeni Türkiye devletinin nasıl
kurulduğunu merak eden tüm insanlarımızın okuması gereken bir başucu
eseridir. Bundan dolayı siyasi yaşantımızda olduğu kadar, devlet
felsefesinde de kullandığımız en baş eserdir